Głos Pacjenta Onkologicznego Nr 5/2018 (33)

19 „Głos Pacjenta Onkologicznego” nr 5, październik 2018 Projekt realizowany ze środków PFRON w du ej, a jedynie w nielicznej grupie . Spowodowane jest to występowaniem ró nych dysfunkcji i ograniczeń u po- szczególnych pacjentów. Jednak jeden element terapii powinien być wspólny dla wszystkich pacjentów w terapii grupowej – rozgrzewka. Zajęcia ta- kie pozytywnie wpływają na chorych, mobilizując ich do działania. Oprócz gabinetów rehabilitacyjnych, sal gim- nastycznych zaj cia powinny być prowadzone równie na wie ym po- wietrzu, np. z u yciem kijków do nor- dic walking. Podczas zajęć w grupie początkowo powinien zostać uwzględ- niony dystans, który mogą pokonać wszyscy uczestnicy marszu. Po roz- grzewce i pokonaniu wspólnego od- cinka (tempo i intensywno ć wysiłku dostosowana jest do najsłabszej osoby w grupie, co daje silny efekt motywu- jący dla słabszych) powinien nast - pić podział na grupy w zale no ci od sprawno ci ogólnej pacjentów oraz wy- ników testów funkcjonalnych. W ten sposób powinna być kontynuowana dalsza czę ć terapii w podgrupach. Terapia zajęciowa Wa nym ogniwem w grupie specja- listów zajmujących się przywracaniem lub utrzymaniem sprawno ci chorych na nowotwory jest terapeuta zajęciowy. Rola tej osoby polega na adaptacji do rodowiska, w którym mieszka i funk- cjonuje pacjent. Często konieczna jest likwidacja barier architektonicznych i technicznych (np. progi, poprawa o wietlenia lub zamontowanie poręczy itp.). Aby terapeuta mógł okre lić ro- dzaj pomocy i jej zakres w codziennych czynno ciach, musi przeprowadzić test z grupy Testów Życia Codzienne- go (ADL, ang. activity of daily living ), a tak e test dotyczący jako ci ycia. Aby zauwa yć zmiany i ró nice, ko- nieczne jest wprowadzenie punktacji. Jednym ze sposobów jest wprowadze- nie odwróconej skali ograniczeń przed- stawionej w Tabeli 2. Wyroby medyczne Wówczas, gdy choroba powoduje liczne ograniczenia ruchowe, pacjent zmuszony jest do korzystania z ró - nego rodzaju wyrobów medycznych . Stanowią one integralną czę ć leczenia na ka dym jego etapie, pomagają cho- remu w zakresie dynamiki (porusza- nie się i inne codzienne czynno ci) lub statyki (utrzymywanie pozycji ciała). Natomiast w przypadku unierucho- mienia w pozycji le ącej, pomagają osobie chorej, a tak e są nieocenionym narzędziem w pielęgnacji i opiece nad nim. Ze względu na du e indywidualne ró nice w dysfunkcjach występujących u poszczególnych chorych, trudno jest przedstawić konkretny model doty- cz cy u ycia wyrobów medycznych u chorych ze szpiczakiem plazmocy- towym. Mo na jednak wyodr bnić kilka grup wyrobów medycznych, na przykład w zale no ci od funkcji, któ- r wspomagaj u pacjenta: • chód – kule, laski, balkoniki, ortezy dla poszczególnych stawów obwodo- wych, gorsety tułowia niskie i wyso- kie, gorset Jevetta i inne. • siad – fotel z regulacjąwysoko ci, stolik z regulacją wysoko ci, wózek inwalidz- ki, wózek z funkcją toalety, podno nik wannowy, nasadki na toaletę, poręcze do wstawania, ławeczka do wanny lub stołek pod prysznic i inne. • pozycja le ca – łó ko ortopedycz- ne z regulacją wysoko ci (zagłówek, le e, nogi oraz regulacja wysoko ci całego łó ka, czę ciowa funkcja pio- nizacyjna), drabinka przyłó kowa, materac przeciwodle ynowy, podno- nik transportowy, wózek inwalidzki specjalny z funkcją regulacji oparcia a do pozycji le ącej i inne. W przypadku wyst pienia nietrzy- mania moczu stosuje się pieluchy, pieluchomajtki, wkłady anatomiczne, pieluchy anatomiczne, podkłady, majt- ki anatomiczne i tym podobne. Zastosowanie wyrobu medycznego ma na celu poprawę bezpieczeństwa oraz poprawę funkcjonowania na ka - dym etapie choroby, stąd te produkty te stanowi wa ny efekt wspomagania terapii chorych na szpiczaka plazmo- cytowego. Leczenie uzdrowiskowe Szpiczak plazmocytowy wraz z in- nymi nowotworami zło liwymi tkanki limfatycznej, krwiotwórczej i tkanek pokrewnych jest przeciwwskazaniem do leczenia uzdrowiskowego w okre- sie 5 lat od zako czenia terapii (za- biegi operacyjne, chemioterapia, radioterapia), tak samo jest w przy- padku stosowania zabiegów terapii fizykalnej. Zalecenia Polskiego Towa- rzystwa Onkologii Klinicznej (PTOK) podkre lają, e w stosowaniu fizykote- rapii lub masa u, istotne jest uwzględ- nienie ryzyka i korzy ci wynikających ze stosowanych zabiegów. W kwe- stii leczenia uzdrowiskowego, PTOK zwraca uwagę na rozró nienie między zabiegami balneologicznymi (przy- rodoleczniczymi), a wykonywaniem ćwiczeń fizycznych podczas pobytu chorego w miejscowo ci uzdrowi- skowej. Podczas gdy stosowanie za- biegów przyrodoleczniczych mo e budzić w tpliwo ci ze wzgl du na brak potwierdzenia bezpiecze - stwa dla chorych z nowotworem, to ju rehabilitacja uzdrowiskowa stanowi skuteczny rodek do pod- niesienia jako ci ycia chorych, jak równie efektywno ci leczenia. Przebywanie w uzdrowisku pomaga choremu wprowadzić rutynę ćwiczeń fizycznych, koncentrację pacjenta na prowadzonych przez fizjoterapeutę ćwiczeniach, jak i równoczesny wypo- Rehabilitacja Tabela 2. Odwrócona skala ograniczeń. 6 brak ograniczeń 5 uciążliwość w wykonywaniu czynności 4 wykonywanie czynności z pomocą (np. techniczną) 3 wykonanie czynności przy udziale drugiej osoby 2 uzależnienie od drugiej osoby 1 zależność od drugiej osoby, która potrzebuje dodatkowej pomocy 0 całkowita niezdolność wykonania czynności