Głos Pacjenta Onkologicznego Nr 1/2019 (35)

24 „Głos Pacjenta Onkologicznego” nr 1, luty 2019 Projekt realizowany ze środków PFRON Profilaktyka Zgłoszenia do Programu będzie można dokonać drogą osobistą/tele- foniczną/mailową (nie będzie wyma- gane skierowanie od lekarza POZ). Następnie odbędzie się tzw. wizyta kwalifikacyjna, przeprowadzona przez Koordynatora Programu lub osobę przeszkoloną w poradnictwie anty- tytoniowym, podczas której nastąpi objaśnienie zasad włączenia do progra- mu oraz poinformowanie o ewentual- nej konieczności badań inwazyjnych (biopsja) oraz zabiegu chirurgicznego. Wypełnione zostaną również ankiety dotyczące uzależnienia biologicznego od nikotyny, motywacji do rzucenia nałogu. Kolejnym etapem będzie badanie NDTK (lekarz radiolog), którego wyniki zostaną omówione podczas następnego etapu: tzw. wizyty wy- nikowej, przeprowadzonej przez lekarza pulmonologa lub torakochi- rurga. W trakcie wizyty nastąpi m.in . wyjaśnienie pacjentowi charakteru wykrytych zmian w płucach i zasad dalszego postępowania w zależno- ści od wielkości i morfologii zmian oraz badań inwazyjnych, które mogą prowadzić do zabiegu operacyjnego. W przypadku wykrycia rozedmy, któ- ra stanowi komponentę POChP, osoba uczestnicząca w programie otrzyma konsultację pulmonologiczną i zale- cenia dotyczące dalszego postępowa- nia – dotyczy to pozostałych schorzeń układu oddechowego, które wykrywa się za pomocą NDTK (choroby śród- miąższowe płuc). Po trzech wyżej wymienionych wi- zytach zaczyna się kolejny cykl ba- dań przesiewowych, w zależności od wielkości guzka, według określonych standardów National Comprehensive Cancer Network (NCCN) i systemu kontroli jakości opracowanego w celu standaryzacji badań przesiewowych i zaleceń dotyczących tomografii kom- puterowej w kierunku raka płuca, LungRADS . Po 3, 6 lub 12 miesiącach w przy- padku wykrycia guzka, który wymaga diagnostyki i zabiegu operacyjnego pacjent do badań przesiewowych nie wraca według powyższego schematu. Zakłada się, że w ramach dostępnej alokacji wykonanych zostanie ok. 48,8 tys. badań. Biorąc pod uwagę coroczne powtarzanie badania, z populacji osób o zwiększonym ryzyku zachorowania na raka płuca programem może zo- stać objęte szacunkowo od 16 tys. do 26,6 tys. osób (w całym okresie jego realizacji). Warto podkreślić, że edukacja w za- kresie szkodliwości palenia tytoniu oraz informowanie o dostępnym po- radnictwie antynikotynowym będzie integralną częścią Programu. W tym roku rusza ogólnopolski ProgramWczesnego Wykrywania Raka Płuca (WWRP) za Pomocą Niskodawkowej Tomografii Komputerowej (NDTK) – połączenie prewencji wtórnej z pierwotną w celu poprawy świadomości dotyczącej raka płuca wśród społeczeństwa i personelu ochrony zdrowia. Kwota przeznaczona na ten program to 20 mln zł. Program Wczesnego Wykrywania Raka Płuca Zalecenia włączania do Programu Wczesnego Wykrywania Raka Płuca 1. Osoby w wieku 55–74 lat z konsumpcją tytoniu większą lub równą 20 paczkolat, okresem abstynencji tytoniowej nie dłuższym niż 15 lat; 2. Osoby w wieku 50–74 lat z konsumpcją tytoniu większą lub równą 20 paczkolat, okresem abstynencji tytoniowej nie dłuższym niż 15 lat, u których stwierdza się jeden z czynników ryzyka: • ekspozycja zawodowa na krzemionkę, beryl, nikiel, chrom, kadm, azbest, związki arsenu, spaliny silników diesla, dym ze spalania węgla kamiennego, sadza, • ekspozycja na radon, • indywidualna historia zachorowania na raka: przebyty rak płuca ( lung cancer survivor ), w wywiadzie chłoniak, rak głowy i szyi lub raki zależne od palenia tytoniu, np. rak pęcherza moczowego, • rak płuca w wywiadzie u krewnych pierwszego stopnia, • historia chorób płuc: przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) lub włóknienie płuc (IPF). 3. Osoba z grupy wysokiego ryzyka jest włączana do programu na podstawie decyzji podjętej wspólnie z wykwalifikowa- nym pracownikiem służby zdrowia ( shared decision making ), który przedstawia zasadę badania przesiewowego.