Głos Pacjenta Onkologicznego Nr 3/2019 (36)

26 „Głos Pacjenta Onkologicznego” nr 3, czerwiec 2019 Projekt realizowany ze środków PFRON Jakość życia w chorobie nowotworowej • przygotowywać potrawy bezpośred- nio przed spożyciem lub mrozić małe porcje zaraz po przygotowaniu i wystudzeniu, • nie spożywać serów pleśniowych i dojrzewających z niepasteryzowa- nego mleka, niedogotowanych lub surowych jaj, mięsa i ryb oraz potraw z ich udziałem (np. niektóre desery, tatar, sushi), • kupować niewielkie porcje produk- tów nabiałowych i masła, aby spoży- wać je, gdy są świeże, • orzechy, ziarna i nasiona roślin strączkowych kupować tylko w opa- kowaniach jednostkowych (te „na wagę” mogą zawierać aflatoksyny), • sprawdzać daty przydatności do spożycia na kupowanych pro- duktach żywnościowych, zwra- cać uwagę czy opakowanie nie jest uszkodzone, • deski i sztućce kuchenne dokładnie myć a następnie wyparzać, • często wymieniać gąbki, zmywaki i ściereczki. Preparaty odżywcze Jeśli skutki samej choroby i/lub le- czenia przeciwnowotworowego są nasilone i utrudniają jedzenie lub chory chudnie leczenie właściwe należy wesprzeć żywieniem medycz- nym. Rekomendowaną i najwygodniej- szą, formą żywienia medycznego jest metoda żywienia doust- nego, w formie specja- listycznych preparatów odżywczych (ang. oral nutrition supor t, ONS – doustne suplemen- ty pokarmowe.) Chory może je stosować pomię- dzy posiłkami jako uzu- pełnienie diety). W ten sposób można skutecz- nie uzupełnić niedobory składników odżywczych, zapobiec niedożywieniu i wzmocnić organizm w walce z chorobą. Waż- ne, aby preparat był od- powiednio dobrany do potrzeb i wydolności na- rządów wewnętrznych. Dla przykładu osoby ze współistniejącą cukrzycą będą potrzebowały pre- paratu z mniejszą zawar- tością cukrów prostych, natomiast pacjenci z cho- robami nerek mniejszej ilości białka. W wybo- rze preparatu z zakresu żywienia medycznego może pomóc lekarz, die- tetyk lub farmaceuta. Warto pamiętać, że pre- paraty w płynie są skon- densowanym źródłem energii i składników odżywczych, dlatego na- leży je spożywać powoli w ciągu dnia, dzieląc na mniejsze porcje.