Głos Pacjenta Onkologicznego Nr 6/2018 (34)

4 „Głos Pacjenta Onkologicznego” nr 6, grudzień 2018 Projekt realizowany ze środków PFRON miejscu, gdzie ich energia sumuje się, prowadzą do zniszczenia nieprawidło- wych komórek nowotworowych. W urządzeniu Gamma Knife Per- fexion aż 192 źródła promieniowa- nia gamma rozmieszczone zostały w ośmiu sektorach automatycznych kolimatorów. W celu precyzyjnego naświetlenia różnej wielkości zmian chorobowych mózgowia wykorzystu- je się odpowiednio skonstruowane kolimatory. Różnią się one między sobą średnicą (4 mm, 8 mm oraz 16 mm), a dobór odpowiedniej konfigu- racji różnych kolimatorów precyzyjnie ukierunkowuje wiązkę promienio- wania. Dlatego odpowiednio skon- figurowane przestrzennie wiązki promieni gamma umożliwiają lecze- nie również zmian położonych na- wet w niedostępnych dla klasycznej mikrochirurgii, miejscach mózgu, których uszkodzenie wiązałoby się z pogorszeniem funkcji neurologicz- nej bądź nawet śmiercią chorego. Istotne jest, że źródła promieniowania znajdują się w odpowiednich osło- nach, dzięki czemu urządzenie jest bezpieczne dla pacjenta i pracującego w Centrum Gamma Knife personelu medycznego. Zastosowanie najnowocześniejszej technologii materiałowej i kompute- rowej umożliwia prowadzenie terapii Gamma Knife Perfexion z olbrzymią precyzją i bezpieczeństwem. Terapia odbywa się z dokładnością nie prze- kraczającą 0,3 mm, co jest kluczowe w leczeniu nowotworów zlokalizowa- nych w krytycznych obszarach mózgu takich jak pień mózgu czy w sąsiedz- twie nerwów czaszkowych. Moduły pracy Gamma Knife System Gamma Knife Perfexion zbu- dowany jest z trzech połączonych ze sobą czynnościowo modułów: plano- wania, kontroli oraz naświetlania. Moduł planowania stanowi system komputerowy umożliwiający odtwo- rzenie wykonanych badań obrazo- wych i na ich podstawie precyzyjne wyznaczenie celu naświetlania. Plano- wanie stanowi najważniejszą część te- rapii Gamma Knife, to właśnie na tym etapie neurochirurg i radioterapeuta planują zakres napromieniania oraz definiują obszar, który należy znisz- czyć. Oprogramowanie wykorzysty- wane podczas planowania umożliwia stworzenie wirtualnego planu lecze- nia, który jest dokładnie sprawdzany przed wysłaniem protokołu leczenia do modułu kontroli. Optymalny plan leczenia powinien charakteryzować się wysoką konformalnością oraz selektywnością, czyli z jednej stro- ny musi objąć naświetlaniem całego guza, a z drugiej nie może obejmo- wać zdrowego bądź czynnościowo istotnego obszaru mózgu. Proces planowania wspomagany jest przez szereg dodatkowych funkcji i narzędzi programowych, które ułatwiają bez- pieczne prowadzenie napromieniania. Najnowocześniejszą możliwością jest wykorzystanie tzw. dynamicznego kształtowania dawki, co jest szcze- gólnie ważne w leczeniu nowotworów położonych w pobliżu kluczowych struktur mózgu. Moduł napromieniania ze wzglę- du na ochronę radiologiczną znajduje się w specjalnym, dedykowanym po- mieszczeniu, którego zarówno syste- my zabezpieczeń, jak i aranżacja były priorytetem dla wykonawców. Główny moduł napromieniający zbudowany jest z dwóch, połączonych ze sobą czę- ści: chronionej osłoną radiologiczną wraz z drzwiami zabezpieczającymi, w której dokonuje się napromienia oraz specjalnego stołu służącego do pozycjonowania pacjenta. Drzwi za- bezpieczające zostały skonstruowane w oparciu o najnowszą technologię, która chroni pacjenta przed niepożąda- nym promieniowaniem podczas czyn- ności przygotowawczych związanych z terapią Gamma Knife. Stół pozycjo- nujący to specjalnie skonstruowane z myślą o bezpieczeństwie i komforcie dla pacjenta „pływające łóżko”, na któ- rym przebywa on cały czas podczas sesji terapeutycznej. Łóżko sterowane jest za pomocą dedykowanych syste- mów elektronicznych, umożliwiających umieszczenie głowy pacjenta pod wła- ściwym kątem w komorze napromie- niania, co warunkuje precyzję leczenia oraz lokalizuje zmianę w trójwymiaro- wej przestrzeni z bardzo dużą dokład- nością. Terapia Gamma Knife Perfexion kontrolowana jest za pomocą de- dykowanego modułu kontrolnego. Jest to specjalnie zaprojektowany pa- nel sterowania, za pomocą którego lekarz prowadzący procedurę steruje poszczególnymi jej etapami. Moduł kontroli może być uruchomiony wy- łącznie przez autoryzowany personel lekarski za pomocą specjalnego klucza. Poszczególne czynności procedury na module kontroli wykonywane są po umieszczeniu pacjenta na stole pozy- cjonującym. Zamontowany w konsoli intercom umożliwia kontakt słowny z pacjentem i informowanie go o po- szczególnych etapach leczenia, co stanowi dodatkowy element bezpie- czeństwa i podwyższa komfort pobytu leczonego w Centrum Gamma Knife. Nad bezpieczeństwem pacjenta czu- wa także zainstalowany system kamer i monitorów, który umożliwia perso- nelowi obserwację chorego podczas sesji terapeutycznej. Po spełnieniu wszystkich kryteriów bezpieczeństwa lekarz za pomocą dedykowanego przy- cisku „start” może rozpocząć właściwą Temat numeru Przygotowanie pacjenta do operacji z wykorzystaniem Gamma Knife. Profesor Mirosław Ząbek ustawia ramę stereotaktyczną.