Nowoczesna radioterapia umożliwia powrót do pełni zdrowia
2019-11-12
Pomagamy dogonić europejskie standardy leczenia radioterapią – mówi Barbara Ulatowska, prezes Stowarzyszenia Pacjentów Leczonych Radioterapią.
Stowarzyszenie Pacjentów Leczonych Radioterapią od trzech lat działa na rzecz pacjentów onkologicznych wymagających leczenia metodami radioterapii. Motywacją do powołania Stowarzyszenia o zasięgu krajowym była potrzeba zwrócenia uwagi na znaczenie radioterapii i jej kluczową funkcję w nowoczesnym leczeniu nowotworów skojarzonym z chirurgią czy chemioterapią.
Członkowie Stowarzyszenia, jako pacjenci skutecznie wyleczeni radioterapią, chcą pokazać innym pacjentom, że nowoczesna radioterapia umożliwia powrót do pełni zdrowia oraz aktywności życiowej i zawodowej.
Radioterapia jest obecnie stosowana w Polsce u 90 tys. pacjentów rocznie i obejmuje 60% chorych z nowotworami złośliwymi. Eksperci przewidują, że w najbliższych latach radioterapia wymagana będzie u 100 tys. pacjentów onkologicznych.
Wynikać to będzie ze wzrostu zachorowań na nowotwory, a także z poszerzania się możliwości i wskazań do radioterapii wraz z rozwojem technologii. Według opinii prezesa Polskiego Towarzystwa Radioterapii Onkologicznej – prof. Jacka Fijutha: Radioterapia należy do najdynamiczniej rozwijających się metod leczenia na świecie. Przyszłością leczenia nowotworów będzie połączenie radio- i immunoterapii.
Obowiązkowe konsylia, wprowadzone w 2015 r. przez pakiet onkologiczny oraz doskonalenie leczenia, ujawniły poważne bariery i niedostatki w możliwościach zastosowania kompleksowego leczenia między innymi niewystarczającego dostępu do radioterapii. Okazało się także, że w podejmowanych przez środowisko onkologów staraniach o poprawę działania systemu radioterapii onkologicznej brakuje wspierającego głosu pacjentów. Dlatego pacjenci leczeni radioterapią uznali za konieczne powołanie Stowarzyszenia, wyznaczając sobie jako główne zadanie statutowe: starania o powszechny dostęp do terapii w nowocześnie wyposażonych zakładach/ośrodkach, będących jak najbliżej pacjenta.
Pomimo osiągnięcia przez naszą radioterapię w ostatnich latach znacznego postępu, nadal mamy tylko 4 akceleratory na 1 mln mieszkańców. W innych krajach wskaźniki te są znacznie wyższe, np. Francja – 6,9; Włochy – 5,7; Szwecja – 6,7; Wielka Brytania – 5, Czechy – 5,4.
Moje osobiste doświadczenia z leczenia radioterapią 10 lat temu, jako pacjentki mieszkającej w Poznaniu, czyli w niewielkiej odległości od Wielkopolskiego Centrum Onkologii, uświadomiły mi skalę problemów zgłaszanych przez pacjentów z różnych rejonów Wielkopolski.
Pacjenci mieszkający w odległości kilkudziesięciu, a nawet stu kilometrów od ośrodka leczniczego musieli codziennie, przez okres 6 tygodni, pokonywać te odległości. Trudności te nadal powodują, że około 25% pacjentów w Polsce, wymagających zastosowania radioterapii, rezygnuje z tego leczenia.
Nieprzypadkowo Stowarzyszenie ma swoją siedzibę w Poznaniu, w miejscu funkcjonowania Wielkopolskiego Centrum Onkologii, które obchodzi w tym roku jubileusz 65-lecia leczenia pacjentów z chorobami nowotworowymi i ma ponad 60-letnią tradycję w stosowaniu radioterapii u tych chorych. WCO należy do ośrodków o najliczniejszej grupie pacjentów poddawanych tym metodom leczenia – jest to rocznie ok. 6 tys. chorych. Wielkopolskie Centrum Onkologii konsekwentnie realizuje rozwój radioterapii wg modelu przybliżania radioterapii do miejsca zamieszkania pacjentów i likwiduje tzw. białe plamy, uruchamiając nowe zakłady radioterapii w Kaliszu i Pile jako swoje filie.
Koncepcja utworzenia Krajowej Sieci Onkologicznej przewiduje poprawę dostępności radioterapii dla pacjentów poprzez powstanie nowych ośrodków zgodnie z Mapami potrzeb zdrowotnych.
Polscy pacjenci mają ustawowe prawo do świadczeń zdrowotnych odpowiadających wymaganiom aktualnej wiedzy medycznej. W radioterapii oznacza to dostęp do nowoczesnych metod leczenia nowotworów, między innymi, takich jak: protonoterapia i mikroradiochirurgia. Podstawowym warunkiem dorównania w dostępie do radioterapii do innych krajów Unii Europejskiej, o znacznie wyższym poziomie dostępności do tych metod leczenia, jest utrzymanie przyjnamniej dotychczasowego tempa rozwoju radioterapii w Polsce.
Z punktu widzenia interesów pacjentów niezwykle istotna była możliwość wsparcia przez Stowarzyszenie Raportu „Strategia rozwoju protonoterapii w Polsce.” Zamierzamy nadal angażować się we wszelkie działania mające wpływ na rozwój polskiej protonoterapii i wspieranie Konsorcjum Projektu INPRONKO. Stowarzyszenie jest bowiem zobowiązane statutem, aby przekonać decydentów do konieczności rozwoju protonoterapii w naszym kraju i jak najszybszego sfinansowania tej inwestycji ze środków publicznych. Ma to zapewnić, zgodne ze standardami światowymi, leczenie grupie pacjentów onkologicznych, dla których metoda ta stanowi wskazanie terapeutyczne. Zastosowanie protonoterapii u dzieci, jako metody o wysokiej precyzji zwalczania nowotworów, zmniejsza ryzyko uszkodzenia sąsiednich tkanek i powtórnego zachorowania po wielu latach na inny nowotwór.
Konieczne są równoczesne zmiany w organizacji leczenia onkologicznego ukierunkowane na racjonalne wydawanie tych środków i poprawę efektywności leczenia. Stowarzyszenie wspiera starania centrów onkologicznych o właściwą taryfikację świadczeń gwarantowanych w radioterapii – wyceny świadczeń muszą zostać dostosowane do nowego modelu kompleksowego leczenia onkologicznego i zapewniać sfinansowanie rzeczywistych kosztów.
GPO 6/2018
Autor tekstu:
