Opieka lekarza rodzinnego nad dzieckiem z chorobą nowotworową
2020-08-11
Elżbieta Olszewska-Mojsej jest lekarzem specjalistą chorób dziecięcych w Poradni Podstawowej Opieki Zdrowotnej MED 8 w Miechowicach i lekarzem orzecznikiem w Powiatowym Zespole ds. Orzekania o Niepełnosprawności. Pani doktor przedstawia najczęstsze problemy, z jakimi zmagają się lekarze pediatrzy sprawujący opiekę na dziećmi z chorobą nowotworową w placówkach POZ.
Fot. Freepik
Mali pacjenci przewlekle chorzy są leczeni w oddziałach i poradniach specjalistycznych.
Niestety często brakuje precyzyjnych informacji kierowanych do lekarzy POZ, które zawierałyby wytyczne dotyczące opieki nad chorym w poradni specjalistycznej i pediatrycznej.
Lekarze w POZ dysponują małym zakresem badań i niekiedy niepełnymi informacjami dotyczącymi wskazań diagnostycznych oraz terapeutycznych, które mogliby zlecać sami, lub które potrzebne byłyby choremu dziecku. Najczęściej to rodzice przychodzą do lekarza pediatry z kartą wypisową, rozpoznaniem choroby i informacjami o przebiegu leczenia oraz rokowaniach.
Jako lekarz praktyk uważam, że na każdym etapie leczenia dziecka szpital lub poradnia specjalistyczna powinna aktualizować informacje dotyczące obecnego stanu zdrowia pacjenta, włączonego leczenia i zaplanowanych etapów terapii.
W większości poradni POZ pacjent niepełnoletni pozostaje pod opieką lekarza pediatry do ukończenia procesu leczenia, a nawet dłużej, jeśli taka jest jego decyzja, bez względu na wiek (nawet po osiągnięciu pełnoletności).
W pediatrii dominuje model opiekuńczy nad pacjentami, czyli trzeba pomóc i sprawić, by życie chorego dziecka było jak najmniej utrudnione. W internie panuje zasada – jesteś dorosły musisz radzić sobie samodzielnie. Dlatego, tak ważne jest, aby dziecko chore, którego proces leczenia przedłuża się po osiągnięciu pełnoletności, nadal pozostawało pod opieką tej samej placówki specjalistycznej i zaufanego lekarza pierwszego kontaktu.
Sprawą pozostającą do rozwiązania jest zapewnienie opieki psychologicznej i psychiatrycznej. Większość dzieci takich porad potrzebuje, a niestety dostęp do nich jest bardzo utrudniony. Powodem tego są braki kadrowe – mała liczba specjalistów z zakresu psychiatrii dziecięcej oraz ośrodków psychiatrii finansowanych przez NFZ.
Lekarz POZ sprawuje opiekę nad dzieckiem wypisanym do domu po zakończonych cyklach leczenia.
W ramach poradni pediatrycznych można:
- monitorować wartości morfologii;
- leczyć infekcje;
- prowadzić odraczanie dzieci od szczepień ochronnych według zaleceń lekarzy specjalistów.
Po zakończeniu leczenia onkologicznego, lekarz sprawujący opiekę nad małym pacjentem powinien zachować wyjątkową czujność, ze względu na ryzyko wznowy lub przerzutów. Należy też brać pod uwagę możliwość odległych powikłań związanych z leczeniem.
Te wszystkie aspekty lekarz pediatra powinien brać pod uwagę w opiece nad dzieckiem z chorobą onkologiczną.
Dla lekarza pediatry leczenie dziecka z chorobą nowotworową związane jest z dużym obciążeniem emocjonalnym, wynikającym ze świadomości, że opieka nad małym pacjentem z chorobą nowotworową wymaga szczególnej troski, ponieważ może mieć ona kluczową rolę dla jego dalszego dorosłego życia.
GPO NR 3/20