Wyniki badań klinicznych u pacjentów onkologicznych - rak płuca, rak piersi oraz u chorych z powodu raka z komórek Merkla

Leczenie przedoperacyjne chorych z niedrobnokomórkowym rakiem płuca:      

Trwające badanie II fazy LCMC3 (Lung Cancer Mutation Consortium 3) obejmuje 181 chorych z  nie drobnokomórkowym rakiem płuca w stadium zaawansowania IB-IIIB niepoddanym wcześniejszemu leczeniu, którzy otrzymali 2 dawki atezolizumabu – inhibitora PDL1 w monoterapii.

Głównym punktem końcowym badania była tzw. istotna odpowiedź patologiczna definiowana jako obecność ≤ 10% komórek nowotworowych w ocenianym mikroskopowo materiale pooperacyjnym. Po analizie danych 143 chorych wskaźnik odpowiedzi patologicznej wyniósł 20 procent , przy czym u 6% procent chorych stwierdzono całkowitą odpowiedź patologiczną. Dotychczas nie osiągnięto median czasu wolnego od choroby oraz przeżycia całkowitego – badanie trwa. 3letni odsetek przeżyć całkowitych w trakcie 3 letniej obserwacji wyniósł 80 % i jest co najmniej zachęcający do prowadzenia dalszych analiz. Leczenie atezolizumabem było dobrze tolerowane, najczęściej raportowano zmęczenie ( 39% chorych ) oraz ból związany z samym zabiegiem (29% chorych).

Badanie to jest jak dotychczas największym badaniem z zastosowaniem immunoterapii w postępowanie przedoperacyjnym u chorych z rakiem płuca spełniając swój pierwszorzędowy punkt końcowy. Autorzy podkreślają, że ekspresja biomarkerów układu immunologicznego jest istotnym czynnikiem odpowiedzi na leki jak atezolizumab i pozwala wyselekcjonować grupę chorych u których można uniknąć toksycznej chemioterapii.

Terapia sacituzumabem govitecanem u chorych z zaawansowanym rakiem piersi uprzednio leczonych kilkoma liniami hormono i chemioterapii:

W badaniu III fazy TROPICS-02 u chorych z zaawansowanym rakiem piersi hormonozależnym HER2 ujemnym stosowano lek przeciwciało-konjugat sacituzmab govitecan skierowanym przeciwko TROP2. W badaniu uczestniczyli chorzy przeleczeni wieloma liniami terapii (do 4 linii chemioterapii  oraz co najmniej 1 linia hormonoterapii).

Zastosowanie przeciwciała anty TROP2 wiązało się z 34% redukcją progresji lub zgonu z powodu zaawansowanej choroby nowotworowej. Korzyści z zastosowania leku są większe dodatkowo w podgrupach chorych, którzy otrzymali co najmniej 3 linie chemioterapii paliatywnej oraz mają rozpoznane przerzuty do narządów miąższowych.

Autorzy badania stwierdzili, że sacituzmab govitecan może stanowić ważną opcję leczenia dla pacjentów z HR-dodatnim, HER2-ujemnym rakiem piersi po wcześniejszym leczeniu obejmującym terapię hormonalną, inhibitor CDK4/6 i co najmniej dwie linie chemioterapii paliatywnej. Typowymi działaniami niepożądanymi leku są neutropenia oraz biegunka.

Leczenie uzupełniające chemioterapią opartą na antracyklinach u chorych na wczesnego raka piersi:

Bardzo ciekawych informacji na temat leczenia uzupełniającego (adjuwantowego) chorych z rakiem piersi dostarcza włoskie badanie III fazy GIM, w którym brało udział ponad 2000 chorych. Należy podkreślić, że mediana czasu obserwacji w badaniu wyniósł ponad 15 lat co czyni je tym bardziej wartościowym. W badaniu porównano chemioterapie zawierającą antracykliny w schemacie co 3 tygodnie wobec schematu co 2 tygodnie (tzw. dose-dense, zagęszczenie dawki).

Wyniki badania pokazują, że zastosowanie schematu co 2 tygodnie wiązało się ze znamiennie statystyczną poprawą w zakresie czasu wolnego od objawów choroby (poprawa o 9 procent) oraz czasu przeżycia całkowitego (poprawa o 7 procent). Korzyści z takiego leczenia odnoszą chore niezależnie od statusu hormonalnego guza. Wyniki badania wskazują na konieczność zrewidowania dotychczasowego postępowania w leczeniu uzupełniającym, rozszerzenia grupy otrzymującej leczenie w schemacie dose-dense.

Leczenie uzupełniające u chorych po zabiegu chirurgicznym z powodu raka z komórek Merkla:

W badaniu II fazy ADMEC-O uczestniczyli chorzy z wyoperowanym radykalnie rakiem z komórek Merkla. W ramieniu eksperymentalnym chorzy po zabiegu otrzymywali immunoterapię niwolumabem łącznie 14 dawek co 3 tygodnie, grupę kontrolną stanowili chorzy poddani obserwacji po operacji. Chorzy w obu grupach mogli być poddani dodatkowo uzupełniającej radioterapii, większość chorych stanowili pacjenci w III stopniu zaawansowania. Odsetki czasu wolnego od objawów chororby ( DFS ) po 2letniej obserwacji wyniosły 86.9% w ramieniu z niwolumabem wobec 73% w grupie poddanej obserwacji.

Korzyść z zastosowania immunoterapią była obserwowana we wszystkich podgrupach pacjentów – niezależnie od wieku, lokalizacji anatomicznej guza, wyjściowego stopnia zaawansowania czy zastosowanej radioterapii.