5 prostych kroków, by uratować ludzkie życie
2020-06-12
W ciągu ostatnich 10 lat, liczba potencjalnych dawców szpiku, zarejestrowanych w polskich bazach wzrosła z 40 tys. do 1,8 mln osób, z czego 1,67 mln to dawcy Fundacji DKMS.
Polacy plasują się na 3. miejscu w Europie a 5. na świecie pod względem liczby zarejestrowanych potencjalnych dawców szpiku. Powyższe dane ilustrują, jak bardzo w ostatnich latach, zwiększyła się świadomość i wiedza Polaków na temat dawstwa szpiku i komórek macierzystych. Niestety wciąż mamy 1800 pacjentów, dla których przeszczepienie to jedyna szansa na przeżycie. Można im pomóc w bardzo prosty sposób. Poniżej przedstawiamy 5 kroków, jakie należy podjąć, by zostać dawcą.
KROK 1 Sprawdź, czy możesz zostać dawcą
Podjęcie świadomej i dobrze przemyślanej decyzji o dołączeniu do bazy potencjalnych dawców szpiku to już połowa sukcesu, jednak aby to zrobić, należy spełnić pewne kryteria. Dawcą komórek macierzystych z krwi lub szpiku może zostać każdy zdrowy człowiek pomiędzy 18. a 55. rokiem życia, ważący powyżej 50 kg.
KROK 2 Zarejestruj się
Proces rejestracji nie jest skomplikowany i zajmuje często mniej czasu niż zamówienie taksówki. Wystarczy wejść na stronę fundacji www.dkms.pl i wypełnić formularz rejestracyjny. W ciągu 2 dni od wypełnienia zgłoszenia, na podany adres wysłany zostaje pakiet rejestracyjny zawierający pałeczki do poboru wymazu z jamy ustnej oraz formularz do wypełnienia. Pałeczki wraz z poprawnie wypełnioną deklaracją należy odesłać pocztą na adres Fundacji DKMS. Koszt rejestracji, przesyłki i przeprowadzenie badania zgodności antygenowej HLA potencjalnych dawców jest w całości pokrywany przez Fundację DKMS.
KROK 3 Twój bliźniak genetyczny potrzebuje pomocy
Według statystyk Fundacji DKMS, w ciągu 10 lat od rejestracji, maksymalnie 5 na 100 zarejestrowanym osób zostaje rzeczywistym dawcą. Proces poprzedzający oddanie szpiku składa się z trzech etapów. Na początku, zarejestrowana osoba otrzymuje telefon z Fundacji z informacją o bliźniaku genetycznym, który potrzebuje pomocy. Gdy dawca może i wyrazi chęć podzielenia się cząstką siebie, umawiany jest do najbliższej przychodni, aby oddać próbki krwi, co umożliwi ostateczne potwierdzenie zgodności genetycznej bliźniaków. Etapem, bezpośrednio poprzedzającym oddanie szpiku są kompleksowe badania, wykluczające wszelkie zagrożenia. Dopełnienie wszelkich formalności, dotyczących badań oraz zwolnienia z pracy lub szkoły, odbywa się przy wsparciu Fundacji DKMS.
KROK 4 Czas na pobranie komórek macierzystych
Jeżeli w wyniku przeprowadzonych badań, dawca kwalifikuje się do pobrania, może być ono wykonane na dwa różne sposoby. W 80% przypadków jest to pobranie krwiotwórczych komórek macierzystych z krwi obwodowej. Wcześniej dawca przez 4 dni przyjmuje czynnik wzrostu, aby zwiększyć ilość komórek we krwi. Następnie komórki są pobierane poprzez dojścia dożylne, zakładane na ramionach. Krew przepływa z jednego ramienia poprzez tzw. separator komórek i wraca drugim wejściem do organizmu dawcy. Całość zabiegu trwa około 4 godziny i nie wymaga hospitalizacji. Kolejną metodą jest pobrane szpiku kostnego z talerza kości biodrowej. Zabieg trwa jedynie godzinę, odbywa się w znieczuleniu ogólnym, dlatego dawca podlega hospitalizacji od 2 do 3 dni. W ciągu 48 godzin od pobrania komórek macierzystych, odbywa przeszczepienie, czyli transfer komórek od dawcy do biorcy, które w ramach tzw. „zadomowienia” przenoszone są przez krew w organizmie i samodzielnie umieszczają się w przestrzeni szpiku kostnego pacjenta. Czas rekonwalescencji dawcy po każdym z opisanych zabiegów trwa przeważnie do 5 dni, a ubytek szpiku ulega całkowitej regeneracji już po około 2-3 tygodniach.
KROK 5 Misja wykonana – podarowałeś szansę na życie!
Każdemu dawcy, w zależności od liczby pobrań, przysługuje odznaka „Dawcy Przeszczepu” lub „Zasłużonego Dawcy Przeszczepu”, z którymi wiążą się pewne uprawnienia. Jednak nie to jest w tym wszystkim najważniejsze. Podarowanie szansy na życie jest dobrem samym w sobie.
