Ważne porady i informacje dla pacjentek z rakiem piersi

2019-10-01

Pigułka wiedzy dotycząca raka piersi.

Dokładne rozpoznanie cech biologicznych guza konieczne jest nie tylko do potwierdzenia diagnozy raka piersi, ale przede wszystkim do doboru właściwego leczenia. Dlatego warto znać:

- najbardziej charakterystyczne biologiczne cechy swojego raka piersi, czyli typ histopatologiczny, stopień złośliwości G, wskaźnik proliferacji (inaczej namnażania się komórek)
- status czynników prognostycznych pozwalających przewidzieć rokowanie, m.in.: wielkość guza, stan i ilość zajętych węzłów pachowych, naciekanie naczyń limfatycznych i żylnych, status receptorów hormonalnych i HER2.

Dla doboru skutecznego leczenia raka piersi najważniejsze jest określenie w badaniu histopatologicznym:

- obecności (wynik dodatni) lub braku (wynik ujemny) receptorów hormonalnych estrogenowych ER i/lub PgR progesteronowych
- stopnia ekspresji receptorów HER 2 w badaniu immunohistochemicznym (IHC). Przy czym 0 lub 1+ oznacza wynik ujemny, 3+ wynik dodatni, 2+ wynik niejednoznaczny, który wymaga dodatkowego przebadania metodą FISH lub CISH w celu ustalenia czy jest obecna amplifikacja genu HER2/neu (czyli znaczne zwiększenie ilości kopii genu HER2/neu).

U kobiet chorych na hormonozależnego raka piersi, u których potwierdzono obecność receptorów hormonalnych, stwierdza się dobrą odpowiedź na leczenie hormonalne, zmniejszające aktywność hormonów działających na guza.

U kobiet chorych na HER2-dodatniego raka piersi, u których w komórkach guza stwierdzono nadekspresję receptorów HER2 stosuje się nowoczesne terapie anty-HER2 (są to m.in. trastuzumab, pertuzumab, ale także inne leki w tym lapatynib, który przeciwciałem nie jest, a należy do inhibitorów kinazy tyrozynowej).

Jeśli masz wątpliwości zapytaj swojego lekarza:

- Jakie badania wykrywające obecność receptorów zostaną wykonane na materiale uzyskanym podczas biopsji lub operacji?
- Czy w komórkach guza stwierdzono obecność receptorów hormonalnych?
- Jakie jest prawdopodobieństwo, że w moim przypadku wystąpi odpowiedź na leczenie hormonalne?
- Czy w komórkach guza badano nadekspresję receptorów HER2? Jaki był wynik badania? Co to oznacza?
- Jeśli w moim przypadku status receptorów HER2 zostanie oceniony na 2+, czy próbka moich tkanek zostanie ponownie przebadana z zastosowaniem metody FISH lub CISH?
- Jaki jest stopień złośliwości histopatologicznej raka, który został u mnie wykryty?
- Jakie znaczenie maja te wyniki dla dalszego leczenia i rokowania?

Podtypy raka piersi a terapia uzupełniająca
Podtyp raka	Charakterystyka	Leczenie
Rak hormonozależnyHER2 ujemny 42–59% zachorowań na raka piersi	Obecność receptorów hormonalnych: ER/PgR+, wynik dodatni Brak ekspresji receptorów HER2	Hormonoterapia, chemioterapia
Rak hormonozależny HER2 dodatni 6–19% zachorowań na raka piersi	Obecność receptorów hormonalnych: ER/PgR+, wynik dodatni Nadekspresja receptorów HER2, wynik dodatni (3+ w IHC lub amplifikacja genu HER2/neu )	Chemioterapia, terapia anty-HER2 (przeciwciała monoklonalne), hormonoterapia
Rak hormononiezależny HER2 dodatni 7–12% zachorowań na raka piersi	Brak obecności receptorów hormonalnych: ER/PgR- wynik ujemny Nadekspresja receptorów HER2, wynik dodatni (3+ w IHC lub amplifikacja genu HER2/neu w FISH/ CISH)	Terapie anty-HER2 (przeciwciała monoklonalne), chemioterapia
Rak potrójnie ujemny 15–20% zachorowań na raka piersi	Brak obecności receptorów hormonalnych: ER/PgR-, wynik ujemny Brak ekspresji receptorów HER2, wynik ujemny	Chemioterapia

Na temat nowoczesnych terapii HER2- dodatniego raka piersi pisaliśmy w „Głosie Pacjenta Onkologicznego” nr 3/2015, s. 12 – rozmowa z prof. M. Sliwkowskim.

Konsultacja merytoryczna:

dr hab n. med. Lubomir Bodnar

Jeśli zdiagnozowano u Ciebie raka piersi, a nie znasz statusu receptorów hormonalnych i HER2, koniecznie poproś swojego lekarza prowadzącego o wykonanie badania w tym kierunku. Jest ono bezpłatne dla pacjentek ubezpieczonych przez NFZ.

GPO 4/2015

Autor tekstu:

dr hab. n. med. Lubomir Bodnar

» powrót