Sięgnij po naszą piłeczkę czyli jak ważna jest wczesna diagnoza mięsaków
2019-10-08
W Polsce mięsaki tkanek miękkich rozpoznaje się u około 1 000 osób rocznie. Zachorowanie na ten nowotwór ma charakter progresywny – liczba zachorowań w latach 1963–2004 wzrosła blisko 3-krotnie.
Większość chorych wielokrotnie odwiedza lekarzy zanim pojawi się podejrzenie nowotworu, a w tym przypadku kluczowe jest wczesne rozpoznanie, bo to ono daje pacjentom szansę na skuteczne leczenie. Dlatego Stowarzyszenie Pomocy Chorym na Mięsaki SARCOMA już trzeci rok z rzędu prowadzi kampanię edukacyjną „Sięgnij po naszą piłeczkę”, którą kieruje do środowisk lekarskich.
Celem kampanii „Sięgnij po naszą piłeczkę” jest edukacja i zwiększenie wczesnego rozpoznawania mięsaków przez personel służby zdrowia oraz kierowanie pacjentów na konsultacje do lekarzy specjalistów w zakresie leczenia tego nowotworu. Uwrażliwiamy pracowników medycznych na nawet niewielkie guzy u pacjentów. Do tej pory w ramach naszej kampanii udało dotrzeć się do ponad 1700 lekarzy rodzinnych, onkologów, ortopedów, reumatologów i rehabilitantów.
Sięgnij po naszą piłeczkę – co robimy?
Inspiracją dla rozpoczęcia programu była publikacja na Facebooku informacji o kampanii realizowanej przez SARCOMA UK w Wielkiej Brytanii – Paulina Gmaj, która jest członkiem naszego Stowarzyszenia, zwróciła się jesienią 2013 roku do SARCOMA UK o możliwość wykorzystania kampanii w Polsce. Ucieszyliśmy się, gdy otrzymaliśmy zgodę. Przyszedł moment na dostosowanie kampanii do możliwości naszego Stowarzyszenia i warunków krajowych. Kampanię „Sięgnij po naszą piłeczkę” realizujemy już trzeci rok i muszę przyznać, że cieszy się ona bardzo dużym zainteresowaniem ze strony środowisk lekarskich – informuje Kamil Dolecki, prezes Stowarzyszenia Pomocy Chorym na Mięsaki SARCOMA.
W ramach naszej kampanii prowadzimy edukację i konsultacje na temat mięsaków tkanek miękkich podczas wybranych kongresów medycznych i konferencji naukowych – Wszystkie zainteresowane osoby, które odwiedzą nasze stoisko otrzymują od nas fachową wiedzę, niezbędne materiały edukacyjne na temat nowotworu i oczywiście piłeczkę golfową. Dodatkowo organizujemy też specjalne mailingi, dzięki którym każdy lekarz, niezależnie od specjalizacji, może być na bieżąco w temacie mięsaków tkanek miękkich – dodaje Kamil Dolecki.
SARCOMA – wielkość ma znaczenie
Symbolem kampanii jest piłeczka golfowa o średnicy 42 mm z nadrukiem „Czy to SARCOMA?”. Piłeczka golfowa ma na celu zwrócenie uwagi, że każdy guzek większy od rozmiarów piłki golfowej, a jednocześnie każda powiększająca się zmiana, powinny być diagnozowane w specjalistycznych ośrodkach onkologicznych. – Mięsak to bardzo demokratyczny nowotwór, może na niego zachorować każdy, bez względu na wiek czy płeć. Nowotwór przeważnie objawia się w postaci niebolesnego guza, który utrzymuje się przez ponad 6 tygodni i może występować w dowolnej części ciała. Mięsaki stanowią około 1% wszystkich nowotworów złośliwych u dorosłych i około 15% u dzieci. Nieleczony mięsak daje przerzuty i może prowadzić do śmierci, dlatego tak ważna jest szybka i poprawna diagnoza – mówi prof. dr hab. n. med. Piotr Rutkowski, Kierownik Kliniki Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków Centrum Onkologii-Instytutu im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie, prezes Polskiego Towarzystwa Chirurgii Onkologicznej, i dodaje: Wykrycie mięsaka tkanek miękkich o rozmiarze mniejszym niż 50 mm, czyli mniejszego od piłeczki golfowej, zwiększa wyleczenie nowotworu o co najmniej 20%. Z naszych danych wynika, że przeciętna wielkość wykrytej zmiany to 10 cm, dlatego tak ważna jest edukacja lekarzy pierwszego kontaktu, aby pacjent mógł od razu zostać skierowany na prawidłowe leczenie do kliniki onkologicznej.
Co warto wiedzieć o mięsakach tkanek miękkich (MTM)?
Mięsaki stanowią bardzo heterogenną grupę nowotworów. Ponad 50% mięsaków (MTM) zlokalizowanych jest na kończynach, a około 15% w przestrzeni zaotrzewnowej lub śródotrzewnowej. W większości przypadków, jako jedyny objaw MTM stwierdza się niebolesny guz, a także niekiedy niebolesne zniekształcenie zarysów kończyny w pobliżu stawów utrzymujące się, przez co najmniej 6 tygodni. Wyróżniamy mięsaki: tkanek miękkich, tkanek miękkich przestrzeni zaotrzewnowej i kości. Chorzy na MTM do leczenia onkologicznego zgłaszają się późno, ponieważ obserwowany guz nie daje dolegliwości bólowych i przez to wydaje się być banalnym schorzeniem, a jego obecność nie jest uciążliwa w pracy zawodowej i życiu osobistym.
Każdą zmianę, zanim zostanie usunięta, trzeba najpierw odpowiednio zdiagnozować. Pacjent powinien wykonać badanie USG, tomografię komputerową lub rezonans magnetyczny. W przypadku podejrzenia guza, chory powinien wykonać biopsję. Szacuje się, że na 100 łagodnych zmian 1 może okazać się mięsakiem, a jeśli zmiana położona jest w głębi mięśni, to nawet na 10 łagodnych zmian 1 może być mięsakiem. Pacjent z podejrzeniem tego nowotworu powinien niezwłocznie zostać skierowany do specjalistycznego ośrodka onkologicznego.
O Stowarzyszeniu SARCOMA
Stowarzyszenie Pomocy Chorym na Mięsaki SARCOMA powstało w 2007 roku w Warszawie. Z inicjatywą założenia Stowarzyszenia wystąpili pacjenci i personel warszawskiej Kliniki Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków Centrum Onkologii-Instytutu im. Marii Skłodowskiej-Curie. Prezesem i jednym z założycieli Stowarzyszenia jest Kamil Dolecki. Stowarzyszenie jest jedyną organizacją w Polsce zajmującą się tematyką rzadkich nowotworów tkanki łącznej i kości – mięsaków. Organizacja zapewnia pełną informację i wsparcie dla każdego, kto zostanie dotknięty tą chorobą: pacjentów, ich opiekunów, krewnych i przyjaciół. Celem Stowarzyszenia jest zapewnienie jak najlepszych standardów leczenia i opieki chorym na mięsaki.
Więcej informacji o kampanii:
GPO 5/2015