„Nie zapominajmy o nerkach”
2021-04-07
Dr n.med. Michał Małek - specjalista urolog ze Szpitala Mazovia w Warszawie kieruje specjalny apel do pacjentów i lekarzy POZ.
Nerki to niezwykle ważne narządy naszego organizmu. Już w starożytności wiedziano o ich istnieniu i ich ogromnym znaczeniu, opisywano cierpienie jakiego doznaje pacjent dotknięty ich chorobą. Twierdzono, że nerki są siedliskiem duszy i bez nich człowiek nie może istnieć, co przełożyło się na brak jakichkolwiek prób operacyjnego leczenia. Stopniowy rozwój chirurgii nerki nastąpił dopiero w erze nowożytnej.
Nerki zlokalizowane są w okolicy lędźwiowej, a ich główną funkcją jest filtracja krwi i oczyszczanie jej z produktów zbędnych lub szkodliwych dla organizmu. Właśnie z tego powodu narażone są szczególnie na działanie toksyn i substancji rakotwórczych przyswajanych przez organizm. Narastające zanieczyszczenie środowiska w którym żyjemy dotyka szczególnie nerek powodując rozwój nowotworów w ich miąższu. Udowodniono ścisły związek nowotworów nerki z paleniem papierosów, otyłością i nadciśnieniem tętniczym. Częstość występowania raka nerki wyraźnie wzrosła w ostatnich dwóch dziesięcioleciach zwłaszcza w krajach rozwiniętych. Bardzo pocieszający jest fakt, że śmiertelność spowodowana rakiem nerki nie rośnie a w krajach o najwyższym poziomie opieki zdrowotnej nawet spada. Jest to ściśle związane z operacyjnym leczeniem guzów w niskim stadium chorobowym. Można to osiągnąć wykrywając zmiany w nerkach możliwie wcześnie. Stąd apel do czytelników oraz lekarzy, aby nie zapominać o nerkach i wykonywać diagnostykę w kierunku ich schorzeń. Nie jest to niezwykle trudne, ponieważ większość guzów nerek wykrywane jest w rutynowym badaniu ultrasonograficznym brzucha (USG). Obecnie guzy nerek najczęściej wykrywane są przypadkowo podczas diagnostyki innych schorzeń. Proponuję zatem, aby każdy kto ukończył czterdziesty rok życia wykonał profilaktyczne USG brzucha. Zwracam się z prośbą do lekarzy rodzinnych, aby uwzględnili to badanie w ramach swojej opieki nad pacjentem. W przypadku braku odchyleń w badaniu okresowe kontrolne USG nerek powinno się powtarzać co 3-4 lata.
Raka nerki można wyleczyć. Jest to możliwe, jeśli pacjent zgłosi się do urologa możliwie wcześnie. Pragnę podkreślić, że raka nerki leczy się operacyjnie i dotyczy to zarówno nerki jak i przerzutów, obecność których nie przekreśla korzystnego rokowania ponieważ bardzo często można je także chirurgicznie usunąć. Obecnie możemy zaoferować pacjentom oprócz usunięcia nerki także leczenie oszczędzające narząd i w tym kierunku rozwija się nowoczesne leczenie. Usunięcie guza nerki z jej pozostawieniem gwarantuje pacjentowi zachowanie funkcji oraz zabezpiecza na przyszłość w przypadku utraty drugiego narządu. Udowodniono także, że pozostawienie nerki zmniejsza ilość incydentów wieńcowych serca. Obecnie w wielu oddziałach urologicznych w Polsce operacje nerkooszczedzające przeprowadzane są częściej od usunięcia nerki. Pocieszające jest to, że można taką operację przeprowadzić także mniej inwazyjnie a mianowicie z dostępu laparoskopowego lub w asyście robota Da Vinci. Operacje te pozwalają na szybszy powrót do pracy oraz istotnie zmniejszają ból pooperacyjny. Operacje nerkoooszczedzajace w asyście robota Da Vinci dodatkowo pozwalają na skrócenie czasu niedokrwienia śródoperacyjnego nerki oraz pozwalają resekować guzy o większych rozmiarach w stosunku do tych wykonywanych laparoskopowo. Warto więc skorzystać z postępu jaki się dokonał w urologii. Martwią mnie przypadki usuwania nerek w przypadku małych guzów, które w dalszym ciągu mają miejsce, często poza oddziałami urologii. Pamiętajcie Państwo o tym, aby skorzystać z konsultacji i leczenia w nowoczesnych ośrodkach oferujących leczenie nerkooszczędzające