16 lat badań: "NIE nowotworom u dzieci"

2021-11-18

Rocznie diagnozuje się w Polsce ok. 1200–1300 nowych nowotworów u dzieci. Wykryte we wstępnej fazie rozwoju są w większości przypadków wyleczalne. Podstawowe znaczenie w skutecznej walce z chorobą odgrywa powszechna diagnostyka i profilaktyka. Szansą dla najmłodszych jest w tym zakresie realizowany od 16 lat przez Fundację Ronalda McDonalda ogólnopolski program bezpłatnych badań USG prowadzony na pokładach mobilnych klinik Fundacji. Od 2005 r. przebadano ponad 73 tysiące dzieci i wykonano ponad 190 tysięcy badań USG.

Bezpłatne badania USG dzieci poniżej 6 roku życia to ogólnopolska akcja profilaktyczna, będąca częścią fundacyjnego programu „NIE nowotworom u dzieci”. Powstała jako odpowiedź na potrzebę wczesnej diagnostyki u dzieci, dającej szansę na wczesną diagnozę i na całkowite wyleczenie wielu chorób. Kompleksowe badanie USG dziecka obejmuje tarczycę, węzły chłonne, narządy jamy brzusznej i mosznę u chłopców. Program połączył wiedzę i doświadczenie wybitnych ekspertów w dziedzinie pediatrii, onkologii i hematologii dziecięcej oraz radiologii, którzy czuwają nad najwyższą jakością programu. 

Chodzi o to, by każdy lekarz, zwłaszcza pierwszego kontaktu, zachował czujność, badając małego pacjenta, bowiem w swojej karierze medycznej zawsze może się zetknąć z dzieckiem chorym na nowotwór – zauważa prof. Jerzy R. Kowalczyk, specjalista onkologii i hematologii dziecięcej, genetyki klinicznej oraz transplantologii klinicznej.

 

Rezultaty programu

Dzięki inicjatywie Fundacji przebadano dotychczas ponad 73 000 dzieci z terenu całej Polski. Lekarze radiolodzy, prowadzący badania na pokładzie fundacyjnych mobilnych klinik, wykonali blisko 190 tysięcy badań USG. Ich efektem jest zdiagnozowanie u badanych dzieci ponad 18 tysięcy nieprawidłowości, skutkujących skierowaniem dziecka do dalszej konsultacji medycznej. Zmiany i patologie dotyczyły przede wszystkim węzłów chłonnych i tarczycy, narządów jamy brzusznej, układu moczowego, narządów płciowych. U 3 315 badanych dzieci diagnoza dotyczyła podejrzenia zmian onkologicznych, w kilkunastu przypadkach wykryto rozwinięte guzy, potwierdzone badaniami histologicznymi. (szczegółowe informacje i statystyczne opracowanie wyników badan zawiera Raport medyczny załączony w formacie pdf).

Jeśli można pomóc chociaż jednemu dziecku, to warte jest to każdego wysiłku. Nasza fundacja korzysta ze swojego ogólnoświatowego doświadczenia nabytego w 62 krajach. Dysponujemy sprawdzoną wiedzą i profesjonalnymi technikami leczniczymi. Aczkolwiek w Polsce wypracowaliśmy oryginalne programy medyczne – podkreśla prof. dr hab. n. med. Adam Jelonek, autorytet w dziedzinie pediatrii i nefrologii, Honorowy Prezes Zarządu Fundacji Ronalda McDonalda

Wartość programu badań profilaktycznych dzieci, realizowanego od szeregu lat przez Fundację Ronalda McDonalda, jest bardzo wysoko oceniana zarówno przez środowisko medyczne, jak i rodziców oraz opiekunów dzieci. O jego jakości decyduje zarówno doskonały zespół doświadczonych lekarzy radiologów, realizujących badania na pokładzie mobilnych klinik, jak i grono czołowych ekspertów medycznych w kraju z dziedziny pediatrii, onkologii pediatrycznej, nefrologii i hematologii, zapewniających wsparcie merytoryczne.

Partnerem medycznym od początku realizacji programu jest lubelski TOP Medical, specjaliści radiolodzy, a partnerami naukowymi Polskie Towarzystwo Onkologii i Hematologii Dziecięcej oraz Polskie Towarzystwo Pediatryczne.

Efektywna realizacja programu badań nie byłaby możliwa bez zaangażowania i pomocy lokalnych partnerów. Kluczową rolę odgrywają tu samorządy i organizacje społeczne oraz biznes. To oni wspierają logistykę programu, współfinansują go, odpowiadają za promocję i komunikację badań. Sukces i zasięg programu są ich zasługą.

Wiodącymi partnerami finansowymi programu badań USG jest od 2020 roku firma ALAB Laboratoria, realizująca badania laboratoryjne u pacjentów wymagających pogłębionej diagnostyki, i MAN Polska, dbający o mobilność obu klinik. Rodzic w czasie wizyty na pokładzie klinik Fundacji spotka tu także Fundację Powszechnego Czytania i Fundację DKMS. Trzy fundacje łączą siły, docierając do rodziców badanych dzieci z ważnymi informacjami. Każdy maluch dostaje książkę, a rodzic „receptę na czytanie” i dowiaduje się o roli czytania w rozwoju dziecka. Każdy rodzic usłyszy także o konieczności budowania bazy potencjalnych dawców szpiku dla pacjentów z nowotworami krwi. Umawiając się na USG w programie „NIE nowotworom u dzieci”, można od 2018 roku dołączyć do bazy DKMS, bo Fundacja Ronalda McDonalda i koordynatorzy DKMS współpracują z sobą w czasie badań.

Do programu „NIE nowotworom u dzieci" dołącza Centrum Medyczne Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego sp. z o.o. Wsparcie dotyczyć będzie profilaktyki jamy ustnej u najmłodszych.

Polskie dzieci cierpią na schorzenia jamy ustnej i zębów zdecydowanie częściej niż ich rówieśnicy w Europie – mówi Justyna Mieszalska, Prezes Centrum Medycznego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego sp. z o.o. – Poważne choroby zębów mlecznych i dziąseł obserwowane są już u niemowląt. Wielu rodziców nie ma świadomości, że właśnie w pierwszym roku życia wizyty u dentysty powinny odbywać się trzykrotnie: w 6, 9 i 12 miesiącu życia – dodaje.

CM WUM sp. z o.o. zapewni niezbędne informacje dotyczące higieny jamy ustnej oraz szczoteczki do zębów dla maluchów. W przyszłości Centrum zajmie się również gromadzeniem i analizą wyników badań dzieci diagnozowanych w ambulansie Fundacji Ronalda McDonalda.

 

Wnioski po 16 latach realizacji badań 

Ogólnopolski zasięg programu i zastosowane standardy badań pozwalają na etapie podsumowywania wyników zebranych w latach 2005–2020 na sformułowanie konkretnych wniosków.

Eksperci naukowi Fundacji zwracają uwagę, że badania ultrasonograficznego jamy brzusznej mogą przyspieszyć diagnozę nowotworu u dziecka oraz ujawnić szereg anomalii, których wczesne wykrycie pozwoli na skuteczne leczenie. Lekarze podkreślają konieczność włączenia USG jamy brzusznej do zestawu powszechnie dostępnych i obowiązkowych badań bilansowych.  

Badania profilaktyczne powinny obejmować morfologię krwi, aby położyć nacisk na wczesne wykrywanie chorób nowotworowych układu krwiotwórczego. Wykonując morfologię u dziecka należy ją za każdym razem uzupełnić o badanie poziomu żelaza. Pozwoli to na wczesne wykrycie niedoboru, który skutkuje poważnymi konsekwencjami dla szybko rosnącego organizmu. 

Profilaktyka na pokładzie ambulansu Fundacji nie może kończyć się odebraniem wyniku i przypięciem go magnesem na lodówce. Dorośli powinni dopisywać się do bazy DKMS, aby właśnie w sytuacji choroby nowotworowej krwi rosły szanse dziecka i każdego chorego na szybkie znalezienie dawcy. Im większa baza tym większe bezpieczeństwo chorych w Polsce i na świecie, dla których lekiem jest przeszczep szpiku.

Od badań profilaktycznych w programie „NIE nowotworom u dzieci” droga do bazy DKMS jest prosta – podsumowuje Katarzyna Nowakowska, Prezes Zarządu Fundacji i Dyrektor Wykonawcza. – Częścią wizyty na badaniach USG na pokładzie ambulansów Fundacji zawsze już będzie zaproszenie do zapisania się w banku potencjalnych dawców szpiku DKMS. Badania USG w programie „NIE nowotworom u dzieci” są bezbolesne, bezpieczne i bezpłatne.  Jeśli dbamy o profilaktykę u naszego malucha, skorzystajmy z okazji, aby dołączyć do bazy dawców DKMS.  

 

O Fundacji Ronalda McDonalda

„Aby rodzina mogła być razem” – to misja powstałej w 2002 roku Fundacji Ronalda McDonalda, należącej do sieci organizacji dobroczynnych Ronald McDonald House Charities, która wspiera medycynę pediatryczną w 65 krajach na świecie. W Polsce w centrum uwagi Fundacji znajduje się profilaktyka zdrowotna dzieci oraz opieka skoncentrowana na rodzinie w czasie ciężkiej choroby jej najmłodszych członków, wiążącej się z ich pobytem w szpitalu. Skala tych działań obejmuje całą Polskę, a organizacji pomagają firmy, osoby prywatne i wolontariusze.

Kluczowe programy Fundacji to Domy Ronalda McDonalda – komfortowe, bezpłatne hotele dla rodzin długo leczonych dzieci oraz lokalizowane w szpitalach pediatrycznych Pokoje Rodzinne Ronalda McDonalda, gdzie rodziny i opiekunowie hospitalizowanych maluchów mogą korzystać z nowoczesnego zaplecza socjalnego: pokojów dziennego pobytu, pralni, kuchni, salonów, łazienek. Działania mające na celu poprawę warunków pobytu rodziny z dzieckiem w szpitalu dopełnia projekt „Łóżko dla Rodzica”. Fundacja wyposaża oddziały dziecięce w wygodne, uzupełnione kompletami pościeli łóżka, składane na dzień do funkcji fotela.

Kolejnym kluczowym obszarem działań Fundacji jest profilaktyka onkologiczna. Służy temu między innymi ogólnopolski program bezpłatnych badań USG dzieci, wykonywanych na pokładzie mobilnych ambulansów medycznych. W 2020 r. pracę rozpoczął drugi ambulans Fundacji. Partnerami programu są ALAB laboratoria, MAN Polska i Fundacja Powszechnego Czytania. 

Finansowane przez Fundację szkolenia lekarzy POZ i lekarzy rodzinnych we wczesnym wykrywaniu nowotworów, wykłady prowadzone wspólnie z IFMSA Poland i specjalistyczne wydawnictwa dla lekarzy i rodziców poświęcone profilaktyce onkologicznej uzupełniają listę działań w tym zakresie.

 

 

Kontakt dla mediów:

Katarzyna Rodziewicz | Prezes Zarządu Fundacji, Dyrektor Wykonawcza

Tel. 502 406 407 | katarzyna.rodziewicz@frm.org.pl