Czynniki zmniejszające/zwiększające zachorowanie na nowotwór, doniesienia - sierpień 2022
2022-08-22
Według WHO (Światowej Organizacji Zdrowia), do listy czynników decydujących o zdrowiu człowieka zaliczamy m.in. styl życia, środowisko, czynniki genetyczne czy opiekę zdrowotną. Natomiast ryzyko zachorowania na różne choroby, w tym nowotwory, zwiększa się, jeśli zgodnie z zapisami Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem, nie przestrzegamy poszczególnych 12 czynników, określanych jako 12 sposobów na zdrowie opisanych w Kodeksie (zapoznaj się TUTAJ). W jaki sposób możemy zmniejszyć/zwiększyć ryzyko zachorowania na nowotwory - sprawdzamy najnowsze doniesienia naukowe.
Suplementacja a ryzyko wystąpienia chorób nowotworowych:
Amerykańska organizacja United States Preventive Services Task Force (USPSTF) zaktualizowała swój raport z 2014 roku dotyczący stosowania witamin, minerałów i suplementów wielowitaminowych w celach zmniejszenia ryzyka rozwoju chorób nowotworowych. Aktualizacja opiera się na danych z ponad 70 badań z randomizacją. Dla większości witamin dowody są zbyt słabe, aby określić stosunek korzyści i ryzyka ich stosowania. Istnieją dane sugerujące zwiększone ryzyko zachorowania na nowotwory płuc u osób z grupy ryzyka, np. palaczy czy osób po ekspozycji na azbest, otrzymujących beta-karoten. Jednoznacznie stwierdzono, że witamina E nie zmniejsza ryzyka zachorowania na nowotwory. Obie witaminy otrzymały negatywne rekomendacje USPSTF. Ze względu na sprzeczne rezultaty badań nad pozostałymi witaminami oraz brak dowodów na ich szkodliwość USPSTF nie zaleca ani nie odradza ich stosowania.
Duża liczba badań poddanych analizie dotyczyła suplementacji witaminą D (32 badania z randomizacją oraz 2 badania kohortowe). Nie wykazano istotnego wpływu jej stosowania na ryzyko zachorowania na nowotwory.
Wykazało niewielki spadek ryzyka zachorowania na nowotwory w przypadku stosowania preparatów wielowitaminowych, jednak dane popierające tę obserwację są niskiej jakości. Co istotne nie znaleziono dowodów na szkodliwość suplementacji preparatami wielowitaminowymi.
Wobec braku jednoznacznie udowodnionej skuteczności suplementów witaminowych i minerałów w zapobieganiu nowotworom i chorobom układu krążenia co podkreślają autorzy raportu podstawą profilaktyki powinna być regularna aktywność fizyczna oraz zbilansowana dieta.
Kwas acetylosalicylowy a ryzyko zachorowania na raka jajnika:
Częstsze (codzienne lub prawie codzienne) stosowanie kwasu acetylosalicylowego (Aspiryny) wiązało się z redukcją ryzyka zachorowania na raka jajnika o 13 procent po co najmniej 3 latach jej stosowania. Analizie poddano wyniki z 17 badań w których uczestniczyło ponad 8300 pacjentek z rakiem jajnika. Chore były oceniane pod względem liczby czynników ryzyka tj. endometrioza, otyłość, obciążający wywiad rodzinny w kierunku raka jajnika/piersi, wywiad doustnej antykocepcji czy nieurodzenie dziecka. Redukcja ryzyka dotyczyła wszystkich typów histologicznych raka jajnika. Wśród kobiet z 2 lub więcej czynnikami ryzyka częste stosowanie aspiryny wiązało się z 19% redukcją ryzyka raka jajnika. Jak sugerują autorzy pracy aby zmaksymalizować stosunek korzyści do ryzyka na poziomie populacyjnym, stosowanie aspiryny w chemoprewencji raka jajnika może być najlepiej ukierunkowane na kobiety o wyższym ryzyku z 2 lub więcej czynnikami ryzyka raka jajnika. Chemoprewencja z użyciem kwasu acetylosalicylowego mogłaby uzupełnić istniejące strategie profilaktyczne, które są obecnie ograniczone do kobiet o najwyższym ryzyku zachorowania na raka jajnika jak np. nosicielki mutacji BRCA1/2.
Autor:
Dr n. med. Michał Kunkiel. Absolwent Wydziału Lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Lekarz specjalista onkologii klinicznej. Posiada stopień naukowy doktora w dziedzinie nauk medycznych i nauk o zdrowiu. Starszy asystent w Klinice Nowotworów Piersi i Chirurgii Rekonstrukcyjnej Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie- Państwowy Instytut Badawczy.
***
Materiał został opracowany w ramach projektu edukacyjnego, którego partnerem jest firma Ipsen Poland sp. z o.o.