Konsultant krajowy o sposobach leczenia niedokrwistości i korzyściach wynikających z wdrożenia Patient Blood Management na przykładzie chorych na MDS
2022-09-12
Na łamach portalu cowzdrowiu.pl ukazał się wywiad z prof. dr hab. n. med. Piotrem Radziwonem, konsultantem krajowym w dziedzinie transfuzjologii klinicznej, dyrektorem Regionalnego Centrum Krwiodawstwa w Białymstoku na temat sposobów leczenia niedokrwistości i korzyściach wynikających z wdrożenia Patient Blood Management (PBM) na przykładzie pacjentów chorych na MDS.
Prof. Radziwon podkreślił, że przetoczenie koncentratu krwinek czerwonych (KKCz) jest uniwersalnym, ale nie zawsze najbezpieczniejszym i najbardziej odpowiednim dla pacjenta sposobem leczenia niedokrwistości. Jego nadużywanie zwiększa ryzyko wystąpienia niepożądanej reakcji poprzetoczeniowej i jest nie tylko marnowaniem zasobów, ale działaniem nieetycznym wobec dawcy, jak i biorcy. Dlatego kluczowe jest rozpoznanie przyczyny niedokrwistości i zapewnienie innych, bezpieczniejszych niż przetoczenia metod postępowania terapeutycznego. W tym celu eksperci skupieni wokół Blood and Beyond – inicjatywy powołanej przez firmę Celgene, będącą obecnie częścią Bristol Myers Squibb – zaapelowali o wdrożenie w całej UE Patient Blood Management.
- PBM jest to pacjentocentryczne, oparte na wiedzy empirycznej podejście, mające na celu poprawę efektów leczenia poprzez zarządzanie krwiolecznictwem pacjenta w sposób zapewniający skuteczne, bezpieczne i w jak najmniejszym stopniu obniżające jakość życia leczenie. Jego wdrożenie poprawiłoby optymalizację zużycia składników krwi i z pewnością przyniosłoby korzyści ekonomiczne dla systemu opieki zdrowotnej, a przede wszystkim poprawiłoby jakość życia pacjentów - zaznaczył prof. Radziwon. Jako przykład prof. Radziwon wskazał chorych na MDS, którzy bardzo często borykają się z przewlekłą, wymagającą leczenia niedokrwistością.
- Wielokrotne przetoczenia nie tylko znacznie pogarszają jakość życia chorych na MDS zmuszanych do częstych hospitalizacji, ale także powodują u ponad 20 proc. pacjentów wytwarzanie przeciwciał, które mogą być przyczyną niepożądanych reakcji poprzetoczeniowych oraz utrudniają dobór KKCz do transfuzji. Dla części z tych pacjentów istnieje alternatywa dla przetoczeń krwi - leki stymulujące erytropoezę (ESA). Mogą one być podawane ambulatoryjnie i - w przeciwieństwie do przetoczeń - pozwalają na utrzymanie stałego stężenia hemoglobiny. Pacjenci, u których ESA są nieskuteczne mogą jeszcze otrzymać lek stymulujący dojrzewanie erytrocytów, który daje szansę na uwolnienie ich od przetoczeń krwi. Takim lekiem jest np. luspatercept – podkreślił prof. Radziwon.
Luspatercept jest rekomendowany do stosowania m.in. w wytycznych Stowarzyszenia Polskiej Grupy ds. Leczenia Białaczek u Dorosłych (PALG), Polskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej (PTOK) oraz European Society for Medical Oncology (ESMO). Był również umieszczony w lutym 2021 r. w wykazie technologii lekowych o wysokim poziomie innowacyjności. Niestety, z uwagi na negatywną opinię prezesa AOTMiT polscy pacjenci są pozbawieni dostępu do leku nawet w ramach procedury Ratunkowego Dostępu do Technologii Lekowych (RDTL), mimo wyraźniej potrzeby klinicznej.
O refundancję luspaterceptu zaapelowała do Ministra Zdrowia Sekcja MDS Stowarzyszenia Polskiej Grupy Ds. Białaczek u Dorosłych (PALG). Eksperci, w imieniu własnym oraz wszystkich lekarzy walczących codziennie o zdrowie i życie chorych na zespoły mielodysplastyczne wskazali, że jest to jedyny zarejestrowany lek w leczeniu MDS niższego ryzyka, który pozwala pacjentom ograniczyć regularne przetaczanie krwi, a nawet uniezależnić się od transfuzji, co znacznie poprawia jakość ich życia. Obecnie w Polsce chory musi pozostać w szpitalu 24 godziny od przetoczenia KKcz, co prowadzi do przeciążenia oddziałów hematologicznych oraz internistycznych i zwiększa koszty opieki zdrowotnej. Szansą dla pacjentów i w pewnym stopniu dla systemu jest właśnie terapia luspaterceptem – podkreślili eksperci.
Źródła:
https://www.cowzdrowiu.pl/aktualnosci/post/prof-p-radziwon-o-wdrazaniu-patient-blood-management